23 września 2008 r. Parlament Europejski w Strasburgu ustanowił Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych, który jest obchodzony 23 sierpnia w rocznicę podpisania paktu Ribbentrop - Mołotow. Sojusz Hitlera z Stalinem, czyli nazizmu z komunizmem, stanowił wstęp do wybuchu II wojny światowej.

23 sierpnia 2011 r. została podpisana Deklaracja Warszawska. Jej sygnatariusze zwrócili się z apelem o pamięć o ofiarach okrutnych ideologii oraz wezwali Unię Europejską do prowadzenia dokumentacji związanej ze zbrodniami dokonanymi w imię nieludzkich wartości. 

Dzień poświęcony ofiarom totalitaryzmów obchodzony jest również na Litwie, Łotwie, Estonii oraz Węgrzech. Nasz region Europy był dotkliwie dotknięty przez największe kataklizmy XX wieku: pierwszą wojnę światową, rewolucję bolszewicką, drugą wojnę światową oraz Holokaust. "Ludzie ludziom zgotowali ten los". Wybitny historyk amerykański Timothy Snyder określił Europę Środkowo-Wschodnią mianem "skrwawionej ziemi".

Niestety, demony historii wróciły. Po rosyjskiej agresji na Ukrainę zaczęto używać określenia "raszyzm", a w stosunku do Władimira Putina - "Putler", co oznacza połączenie zbrodniczego nazizmu z rosyjską polityką imperialną.

Grafika: ipn.gov.pl

Jarosław Jurkiewicz
wtorek, 23 sierpnia 2022