Wspólne czytanie konstytucji
lista wpisów
Z okazji zbliżającej się 232. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w naszej szkole odbył się specjalny apel zorganizowany przez klasę I aBT.
Uchwalenie Ustawy Rządowej, która przeszła do historii pod mianem Konstytucji 3 maja, było wielkim dziełem naszych poprzedników. Wydarzenie to stanowiło źródło inspiracji dla następnych pokoleń Polaków, którzy musieli walczyć o wolność ojczyzny.
Konstytucja została uchwalona 3 maja 1791 roku na Zamku Królewskim w Warszawie. Twórcami konstytucji byli: król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj oraz Stanisław Małachowski.
Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie, po amerykańskiej, ustawą zasadniczą. W dniu uchwalenia konstytucji przestała istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów, a rozpoczynała funkcjonowanie Rzeczpospolita Polska.
Konstytucja znosiła wolną elekcję, Polska miała być monarchią dziedziczną, w której obowiązywał trójpodział władzy. Zlikwidowano liberum veto, symbol anarchii szlacheckiej. Szlachta zagrodowa została pozbawiona praw politycznych, ponieważ była podatna na korupcję polityczną. Poseł był przedstawicielem narodu. Mieszczanie uzyskali prawo posiadania majątku ziemskiego, awansów na stopnie oficerskie, służby w administracji. Chłop został objęty opieką prawną państwa. Ustanowiono armię, która miała liczyć 100 tysięcy żołnierzy.
Konstytucja 3 maja stała się symbolem pojednania narodowego. Atmosferę tych podniosłych dni wyraża zdanie: „Wiwat król, wiwat naród, wiwat wszystkie stany!”.
Konstytucja 3 maja przetrwała 14 miesięcy. Interwencja rosyjska, popierana przez konfederację targowicką (obóz przeciwników konstytucji) położyła kres próbie naprawy Rzeczypospolitej. Po upadku insurekcji kościuszkowskiej został przeprowadzony w 1795 roku trzeci rozbiór Polski. Finis Poloniae.
Święto uchwalenia Konstytucji 3 maja zostało ustanowione w 1919 roku. Było to najważniejsze święto państwowe w II Rzeczypospolitej. W czasach PRL święto zostaje ponownie zakazane. Radość ze świętowania uchwalenia pierwszej w Europie konstytucji odzyskaliśmy w 1990 roku.
Z okazji 232. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja uczniowie naszej szkoły mieli pewne zadanie do wykonania. W ubiegłym tygodniu wśród klas zostały rozlosowane poszczególne rozdziały obowiązującej obecnie konstytucji z 1997 roku. Następnie, uczniowie po zapoznaniu się z tekstem rozdziału, musieli wybrać, ich zdaniem, 8 najważniejszych artykułów w danym rozdziale.
Efekt świadomej lektury obowiązującej obecnie Konstytucji Rzeczypospolitej poznaliśmy na apelu. Była to niezwykła lekcja aktywności obywatelskiej. Warto na zakończenie zacytować słowa Jana Zamojskiego: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie młodzieży chowanie”.
Julita Moroz
czwartek, 27 kwietnia 2023